ANNE SÜTÜNÜN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Bebeğin memeden alacağı ilk besine “ilksüt”, “ağız sütü” ya da “kolostrum” denir. “İlksüt” ün
görüntüsü anneden anneye değişir, ancak genellikle sarı renkte ve kıvamlıdır. “İlksüt” özel
olarak çok besleyicidir ve bebeği pek çok hastalıktan korur.
“İlksüt” ün miktarı az olmasına karşın, ilk günlerde bebeğin beslenmesi ve bağırsaklarının iyi
çalışması için yeterlidir. Bazı annelerde doğumdan sonra “ilksüt” çok az miktarda gelebilir
veya hiç salgılanmayabilir. Bu durumda bebek zarar görmez, kendi depolarını kullanarak
gerekli enerjiyi sağlar. Önemli olan annenin doğumdan sonra en kısa zamanda, mümkünse
hemen emzirmeye başlamasıdır.
Bebek her ağladıkça emzirilmelidir. Birçok yeni doğan bebek gece ve gündüz 1-3 saat
aralıklarla emmek ister. Sık aralıklarla emzirerek bebeğin bu “ilksüt” ü mümkün olduğunca
çok almasına çalışılmalıdır. İlk günlerde sık emzirme daha sulu olan “olgun” süt yapımını
hızlandırır. Emzirme belirli saatlere göre değil, bebeğin isteğine bağlı olarak yapılırsa, olgun
süt yapımı daha erken olur.
Bazı yenidoğan bebekler çok uyur ve yeterince sık ememezler. Böyle bebekler ilk günlerde
3-4 saat sonunda uyanmamışlarsa yavaşça kucağa alınarak annelerine verilmeli,
gerekiyorsa yanağını sıvazlayarak memeyi almaları için uyarı yapılmalıdır.
ANNEDE SÜT YAPIMI NASIL BAŞLAR?
Memede süt yapımını sağlayan madde annenin beyninden salgılanan “PROLAKTİN” adlı bir
hormondur. Gebeliğin sonlanmasıyla vücutta gebelik hormonları azalır ve prolaktin salgılayan
bezler uyarılır. Prolaktin salgısı doğumdan sonra bazı annelerde hemen, bazılarında ilk 4 gün
içinde artmaya başlar. Kan damarları, memede süt yapımı için gereken maddeleri süt
hücrelerine taşır. Prolaktinin etkisiyle memeler sütle dolar. Bu sürede memede kan damarları
daha çok kan taşır ve memeler sıcak ve sert olur. Süt akmaya başlayınca ve bebek emmeyi
öğrendikçe memedeki gerginlik azalır, anne de rahatlar.
Bu olaylar sırasında anne ve bebek zorluklarlarla karşılaşabilir. İlk günlerde anne ve bebeğe,
yardım ve destek gerekebilir.
ANNE SÜTÜNÜN GÖRÜNÜMÜ NASILDIR?
İlk sütün sarımtırak renkte olmasına karşın olgun süt beyaz ve inek sütünden daha sulu
görünmdedir, rengi mavimsi bile olabilir.
Bebek büyüdükçe anne sütünün rengi değişir. Bunun nedeni bebek büyüdükçe ihtiyaçlarına
cevap verecek şekilde sütün içeriğinin değişmesidir.
ANNE SÜTÜNÜN MEMEDEN AKIMI NASIL OLUR?
Süt memede yapılır yapılmaz dışarıya salınmaz, süt akımı için bebeğin emmesi gerekir.
Bebeğin etkin emmesi için memeye iyi yerleştirilmesi ve memeyi iyi kavraması çok önemlidir.
Bebek emerken, meme başındaki sinirlerden, başka uyarılar da çıkar ve bu uyarılarla
annenin beyninin başka bir bölümünden OKSİTOSİN adlı bir diğer hormon salgılanır.
Oksitosin süt adacıklarının etrafındaki küçük kasları etkiler. Bu etki ile kaslar kasılır ve süt,
süt adacıklarından meme başındaki kanallara taşınır. Bebeğin emmesi ile meme ucunda
bulunan 10-15 delikten süt dışarıya akar. Her iki meme aynı anda çalışır. Bebek bir
memeden emerken, diğer memeden süt damlayabilir.
Bebek emmeye başladığında, ilk önce meme başının hemen arkasında bulunan süt
havuzundaki birikmiş sütü alır. Bu süt hemen tükenir. Süt akımının devamı için oksitosin
salgısının uyarılması gereklidir.
Memede süt yapımı ve yapılan sütün meme ucuna ulaşması bebeğin her iki hormonun
yapımını uyaracak kadar kuvvetli ve etkin emmesi ile gerçekleşir. Bunun için bebeğin sık
aralarla ve uygun bir biçimde memeye yerleştirilmesi ve bebeğin de meme başını iyice
kavraması gerekir.
ANNENİN DAHA ÇOK EMZİRMESİ → BEYİNE DAHA ÇOK UYARI VERİR → DAHA ÇOK
SÜT YAPIMI SAĞLANIR
ANNE BEBEĞİNİ NE KADAR ÇOK EMZİRİRSE O KADAR SÜT ÜRETİR.
